Heb je last van buikpijn, diarree of obstipatie, een opgeblazen gevoel en overmatige winderigheid? Deze symptomen kunnen te maken hebben met PDS.
De meest voorkomende klachten bij PDS zijn buikpijn, buikkrampen, problemen met poepen, een opgezette buik en een opgeblazen gevoel of winderigheid door gasvorming.
Het klachtenpatroon bij PDS is vaak wisselend. Sommige mensen ervaren continu klachten, terwijl anderen langdurig klachtenvrij zijn. Zelfs bij één persoon kunnen de klachten van dag tot dag verschillen. Ook de hevigheid van de klachten wisselt sterk van persoon tot persoon. Vrijwel alle mensen met PDS geven aan dat voeding van invloed is op hun klachten en dat bepaalde voedingsmiddelen klachten verergeren.
Let op
Klachten zoals bloed bij de ontlasting, onverklaarbaar gewichtsverlies of koorts horen niet bij PDS. Ga met deze klachten direct naar de huisarts. Ook als je klachten ontstaan op latere leeftijd (boven de 50 jaar) of als de stoelgang plotseling duidelijk verandert, is het aan te raden om naar de huisarts te gaan.
alle info op een rijin onze gratis brochures over PDS en voeding
Meest voorkomende klachten en symptomen bij PDS
Om de diagnose PDS te krijgen, moet je tenminste twee van de volgende klachten hebben:
Buikpijn en is gerelateerd aan de ontlasting
De meest voorkomende klacht is buikpijn. De plaats van de pijn verschilt. Vaak zit de pijn onder in de buik of rond de navel, maar kan overal in de buik voorkomen. Zo kan de pijn ook uitstralen naar de rug of de zij. Het is niet met één vinger aan te wijzen maar bevindt zich in een wat groter gebied in de buik.
De hevigheid van de pijn verschilt sterk per klachtenperiode en per persoon. De pijn kan zeurend zijn of gepaard gaan met hevige pijnscheuten of krampen. De pijn treedt vooral overdag op, maar soms ook juist ’s avonds en ’s nachts. Bij sommige mensen verergeren de pijnklachten na de maaltijd. Na het poepen of het laten van een wind vermindert de pijn soms.
Problemen met de ontlasting: diarree en/of verstopping
De meeste mensen met PDS ervaren diarree en/of verstopping. Diarree en verstopping komen ook afwisselend voor, soms zelfs op één dag. Na het poepen voelen de darmen vaak niet helemaal leeg. Hieronder leggen we uit wat diarree en verstopping inhouden.
Bij diarree is de ontlasting dun of soms zelfs waterdun. Men moet vaker naar het toilet dan normaal en vaak komt de aandrang plotseling opzetten. Soms is er op één dag zowel harde als waterdunne ontlasting.
Bij verstopping is de ontlasting hard en moet men hard persen om de ontlasting kwijt te raken. Men moet minder vaak poepen dan normaal.
Opgezette buik en/of opgeblazen gevoel
Veel mensen met PDS hebben een opgeblazen gevoel, waarbij de buik vaak zichtbaar opzet. Meestal verergeren de klachten in de loop van de dag en na het eten. Maar ook met een lege darm ervaren mensen met PDS een opgeblazen gevoel.
Ook ervaren mensen met deze klachten vaak winderigheid, opboeren en gerommel in de buik.
Oorzaken van een opgezette buik kunnen zijn:
Ophopen van ontlasting
De dikke darm is het enige lichaamsdeel dat ontlasting vasthoudt. Grote hoeveelheden ontlasting vasthouden kan een opgezette buik veroorzaken. Dit komt veel voor bij verstopping.
Toegenomen gasvorming
Toegenomen hoeveelheden gas in de darmen is de meest voorkomende oorzaak van een opgezette buik. De hoeveelheid is in grote mate afhankelijk van wat men eet.
Overmatige winderigheid
Het laten van winden is normaal. Gemiddeld laten gezonde mensen zo’n vijftien winden per dag. Ongeveer de helft hiervan is ingeslikte lucht. De darmbacteriën in de dikke darm produceren de rest tijdens het afbreken van onverteerbare voedselresten.
Als een wind wordt ingehouden kan dit leiden tot buikpijn en een opgeblazen gevoel. Het kan ook een drukverhoging van de darmwand geven, waardoor deze tijdelijk oprekt. Dit veroorzaakt krampen.
Irene
''Mensen onderschatten vaak wat voeding voor ze kan doen. Bij toeval las ik over een speciaal dieet voor PDS-patiënten: Het FODMAP-dieet.''
Gonneke
''Door de verstopping zit mijn buik me soms letterlijk dwars.''
Jessica
''Ik heb chronisch diarree, waardoor ik telkens naar het toilet moet, en buikpijnaanvallen, waardoor ik soms niet eens kan lopen. Heel erg lastig.''
Bijkomende klachten en symptomen
Veel mensen met PDS hebben ook last van klachten die niet direct met de darm te maken hebben. Met name vermoeidheid, maagklachten, brandend maagzuur, hoofdpijn, problemen met de blaas, fybromyalgie, pijn in de rug of in de zij en pijn bij het vrijen zijn klachten die vaak voorkomen.
Klachten die niet bij PDS horen
Klachten zoals bloed bij de ontlasting, onverklaarbaar gewichtsverlies of koorts horen niet bij PDS. Ga met deze klachten direct naar huisarts. Ook als de klachten ontstaan op latere leeftijd (boven de 50 jaar) of als de stoelgang plotseling verandert, is het aan te raden om naar de huisarts te gaan.
Keuzehulp PDS
Heb je PDS en wil je graag weten welke behandelingen er mogelijk zijn?
Onze Keuzehulp PDS helpt je om inzicht te krijgen in wat voor jou belangrijk is bij het kiezen van een behandeling. Deze kun je samen met je (huis)arts invullen.
PDS is één van de meest voorkomende aandoeningen in Nederland. Het ziekteverzuim van PDS is hoger dan griep. Patiënten kampen met onzekerheid, stress en moeten vaak lang zoeken naar de behandeling die het beste bij hen past. Wij werken nauw samen met patiëntenorganisatie PDSB en beroepsvereniging NVMDL aan betere zorg voor PDS-patiënten en doen onderzoek naar deze spijsverteringsziekte.
'Mijn ultieme droom? Ik wil behandelstappen zo kort mogelijk maken en voor elke PDS-patiënt inschatten welke individuele adviezen het beste werken. Maar zover zijn we nog niet. Dat vraagt om meer onderzoek en het onderzoek vraagt om tijd en vooral geld'
PDS-patiënten kampen, net als veel andere Nederlanders, met het chronische tekort aan openbare toiletten. Wij maken ons samen met andere organisaties hard voor meer openbare toiletten.
Iedereen met klachten wil snel weten wat er precies aan de hand is. Samen met de PDSB ontwikkelden we de PDS-test, een vragenlijst waarmee je er achter komt of jouw klachten wijzen op PDS. Sinds de lancering is de test al meer dan 350.000 keer ingevuld.
Om de zorg voor PDS-patiënten verder te verbeteren is in enkele ziekenhuizen, als onderdeel van de afdeling Maag-, Darm-, Leverziekten, het kenniscentrum PDS opgezet. Hierin werken artsen, diëtisten, psychologen en/of hypnotherapeuten nauw samen met huisartsen uit de regio.
Voor PDS zijn vele behandelopties. Om je te helpen welke behandeling bij jou past ontwikkelden we met artsen en patiënten de keuzehulp PDS. De keuzehulp helpt je om inzicht te krijgen in wat voor jou belangrijk is bij het kiezen van een behandeling.
We ontvangen veel vragen over PDS (Prikkelbare Darm Syndroom). We hebben de meest gestelde vragen en antwoorden op een rij gezet. Let op: Wij kunnen geen persoonlijke medische adviezen geven en hebben geen artsen in dienst. Voor persoonlijke vragen is het raadzaam om contact op te nemen met je (huis)arts.
Dankzij de steun van donateurs heeft de Maag Lever Darm Stichting subsidie toegekend aan vijf nieuwe projecten. Deze zorgprojecten dragen bij aan het verbeteren van de kwaliteit van leven voor mensen met een spijsverteringsziekte.
Rianne Beckers probeert samen met patiënten de beste behandeling uit te zoeken. Voor haar PDS-patiënten maakt ze daarvoor gebruik van de PDS Keuzehulp.
Om een zo goed mogelijk zicht te krijgen op de struikelblokken, wensen en behoeften van PDS-patiënten is er een PDS enquête uitgezet. De uitkomsten zijn nu binnen!
1 februari 2022
Colofon
Deze informatie is geschreven door de Maag Lever Darm Stichting in samenwerking met:
Prof. dr. Ad Masclee, MDL-arts
Dr. Laurens van der Waaij, MDL arts
De Prikkelbare Darm Syndroom Belangenorganisatie (PDSB)
