'Als arts is het frustrerend dat ik mijn IBD patiënten niet kan helpen met ernstige vermoeidheid waar ze vaak last van hebben. We hopen met het ENERGIZE IBD onderzoek eindelijk een manier te vinden om de vermoeidheid en de kwaliteit van leven van deze patiënten te verbeteren'
Marcel Groenen (MDL-arts Rijnstate)
Meer aandacht en onderzoek nodig naar oorzaken en behandeling van vermoeidheid
10 januari 2022
Geschatte leestijd: 3 minuten
Er moet meer gebeuren om (ernstige) vermoeidheidsklachten aan te pakken. Dat blijkt uit een kennissynthese die is uitgevoerd door de Maastricht University, in opdracht van ZonMw en de Samenwerkende Gezondheidsfondsen (SGF), waar de Maag Lever Darm Stichting (MLDS) deel van uitmaakt. Naar schatting kampen miljoenen Nederlanders in meerdere of mindere mate met vermoeidheid, met name als ze chronisch ziek zijn. Tot nu toe is er geen effectieve behandeling voorhanden.
Wat is er aan de hand?
Ongeveer 9 miljoen mensen in Nederland hebben één of meer chronische ziekten. Een deel van deze groep krijgt (in meer of mindere mate) te maken met vermoeidheidsklachten. Deze klachten hebben niet alleen invloed op de individuele levens van mensen, maar ook op de maatschappij als geheel. Vermoeidheid is bijvoorbeeld de oorzaak van een hoger ziekteverzuim en een grotere zorgvraag.
Kennis bundelen
Ondanks dat het veel mensen treft is er nog veel onduidelijk over vermoeidheid. Zo weten we nog niet wat de klachten veroorzaakt of hoe ze het best behandeld kunnen worden. Daarom hebben de SGF en ZonMw besloten om alle beschikbare kennis over vermoeidheid bij elkaar te laten brengen in een kennissynthese.
In deze animatievideo delen SGF en ZonMw de belangrijkste conclusies van de kennissynthese.
Wat zijn de belangrijke conclusies voor MDL-patiënten?
Chronisch zieken hebben meer kans op vermoeidheidsklachten
Mensen met één of meerdere chronische ziekten hebben vaker last van vermoeidheidsklachten dan mensen zonder chronische ziekte. Iemand die chronisch ziek is heeft 50 tot 60 procent kans op vermoeidheidsklachten; bij gezonde mensen is dat 10 tot 15 procent. Bij wie meer dan één chronische ziekte heeft neemt de kans op het hebben van (ernstige) vermoeidheid alleen maar toe. Met name MDL-patiënten met levercirrose, de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa hebben veel last van ernstige vermoeidheid.
Toch is er geen sprake van een een-op-een relatie tussen vermoeidheid en chronische ziekten, vertelt onderzoeker Martijn Spruit. ‘Niet alle personen met een chronische ziekte hebben vermoeidheidsklachten en niet iedereen met vermoeidheid is chronisch ziek.’
De oorzaken en behandeling van vermoeidheid zijn nog onvoldoende onderzocht
Het aantal onderzoeken naar de oorzaken van vermoeidheid bij chronische ziekten is beperkt. Dit geldt ook voor onderzoek naar de effectiviteit van interventies die vermoeidheid kunnen verminderen. Hierdoor is het moeilijk om een effectieve behandeling in te zetten die niet alleen de symptomen, maar ook de oorzaak van de klachten aanpakt.
Gelukkig start onderzoeker Marcel Groenen binnenkort met een onderzoek naar de invloed van een intensief sportprogramma op ernstige vermoeidheid bij IBD-patiënten (patiënten met darmonstekingsziekten zoals de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa). Het doel is om de kwaliteit van hun leven te verbeteren.
Meer lezen over vermoeidheid bij chronische ziekten?
Op www.zonmw.nl/vermoeidheid staat informatie over het onderwerp vermoeidheid gebundeld. Op deze pagina vind je onder andere de volledige kennissynthese, verhalen van patiënten die last hebben van vermoeidheid en handvatten om met het thema vermoeidheid aan de slag te gaan.
Ook interessant
€1 miljoen voor 4 onderzoeken naar vroege opsporing van spijsverteringsziekten
Op 7 december 2022 heeft de Maag Lever Darm Stichting (MLDS) bekend gemaakt welke vier onderzoeksteams dit jaar subsidie ontvangen binnen de subsidielijn Right on Time 2022.7 december 2022
Nieuw ‘oud’ medicijn voor IBD-patiënten
Begin dit jaar werd tioguanine officieel goedgekeurd door het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) voor gebruik bij IBD-patiënten. Nanne de Boer en zijn collega’s is het nu gelukt dit medicijn opnieuw geregistreerd te krijgen.22 februari 2022
Leefstijlaanpassing voor een betere kwaliteit van leven voor spijsverteringspatiënten
Dankzij de steun van donateurs heeft de Maag Lever Darm Stichting subsidie toegekend aan vijf nieuwe projecten. Deze zorgprojecten dragen bij aan het verbeteren van de kwaliteit van leven voor mensen met een spijsverteringsziekte.3 februari 2022