• Home
• Ziekten
• Onderzoeken
• Proctoscopie

Proctoscopie

• Wat is het?
• Voor het onderzoek
• Tijdens het onderzoek
• Na het onderzoek

Wat is het?

Met een proctoscopie kan een arts de binnenkant van de endeldarm en anus bekijken. De endeldarm is het laatste deel van de dikke darm, het is de opslagplaats voor ontlasting en wordt van de buitenwereld afgesloten door de anus. De anus is de opening waardoor de ontlasting het lichaam verlaat. Bij dit onderzoek wordt gebruik gemaakt van een kijkinstrument, de proctoscoop. Dit is een kort metalen buisje, waardoorheen licht wordt geleid. Zo kan de arts de binnenkant van de endeldarm bekijken.

Aandoeningen die met een proctoscopie kunnen worden opgespoord, zijn:

• aambeien; sponsachtige zwellichamen die in de wand van de endeldarm liggen. Deze geven klachten zoals jeuk, pijn, en bloed en slijm bij de ontlasting als ze gaan uitzakken.
• poliepen; kleine, goedaardige gezwellen aan de binnenkant van de endeldarm.
• endeldarmkanker; kwaadaardige gezwellen aan de binnenkant van de endeldarm.
• ontsteking endeldarm (proctitis); Klachten die hierbij horen zijn plotselinge aandrang om naar het toilet te gaan, bloed, slijm en pus bij de ontlasting.

• uitstulpende darm (rectumprolaps); Als de wand van de endeldarm verzwakt, kan deze gaan verzakken en uitstulpen. Kenmerken hiervan zijn het gevoel alsof er een prop in de endeldarm zit (soms is deze ook uitwendig zichtbaar), pijn, jeuk en bloedverlies.
• scheurtje in de anus; kloofjes en scheurtjes (fissuren) in de anus ontstaan vaak door te harde en droge ontlasting. Klachten kunnen zijn een hevige pijn na de stoelgang en bloed bij de ontlasting.

Voor het onderzoek

Het voorbereidingsbeleid verschilt per ziekenhuis. Sommige ziekenhuizen hebben geen voorbereiding, in andere ziekenhuizen krijg je een halfuur voor het onderzoek een klysma. Dit om het laatste deel van de darm leeg te maken. Tijdens een proctoscopie kunnen kleine ingrepen worden gedaan, zoals het weghalen van een poliep of een stukje weefsel (biopt). Hierdoor kan de binnenwand van de endeldarm wat gaan bloeden. Als je medicijnen gebruikt die invloed hebben op de bloedstolling, zoals bloedverdunners, aspirine en ontstekingremmende pijnstillers (NSAID's), meld dit dan aan jouw arts.

Tijdens het onderzoek

Het onderzoek kan vervelend zijn. Probeer je goed te ontspannen, dan hoeft het geen pijn te doen. Meestal wordt het onderzoek in geknielde houding uitgevoerd, maar kan ook liggend op de linkerzijde. Zit je geknield, dan wordt de bank iets voorover gekanteld. De arts brengt eerst een verdovende zalf aan in jouw anus. Vervolgens brengt hij de proctoscoop voorzichtig in jouw endeldarm. De arts trekt het instrument langzaam terug en kan zo goed het slijmvlies bekijken. Soms neemt de arts wat hapjes weefsel (biopt). 

Dit weefsel wordt vervolgens onder de microscoop onderzocht. Het nemen van een biopt is pijnloos en je merkt er niets van. Aambeien kunnen tijdens de proctoscopie worden behandeld. De arts brengt kleine elastiekjes om de bloedvaatjes (zwellichamen) aan. Hierdoor sterft de aambei af. Deze behandeling is niet pijnlijk, maar de stoelgang kan tot een aantal dagen hierna nog wel pijnlijk zijn. Het onderzoek duurt vijf minuten. Wanneer er handelingen worden verricht dan duurt het onderzoek iets langer.

Na het onderzoek

Wanneer er tijdens het onderzoek duidelijke afwijkingen te zien waren, zal de arts dit aan jou vertellen. In sommige gevallen volgt nog een afspraak bij de behandelend arts op de polikliniek. Dit is om uitslagen van eventuele biopten of poliepen te bespreken, en om afspraken te maken wat betreft de verdere behandeling. Je kunt nog een paar dagen wat bloed verliezen via de anus, dit is geheel onschuldig. Als de bloedingen erger worden, moet je een arts waarschuwen.

Een proctoscopie is een veilig onderzoek. In uitzonderlijke gevallen treden er complicaties op, zoals:

• hevige nabloeding; bloedingen kunnen tot een week na het onderzoek optreden. Dit kan voorkomen als er poliepen of aambeien zijn verwijderd.
• scheurtje in de darmwand; hierbij krijg je pijn en koorts. Neem hierbij direct contact op met een arts.

We houden je graag op de hoogte

We informeren je graag zo goed, betrouwbaar en compleet mogelijk over spijsverteringsziekten en -klachten. Voor voorlichting en onderzoek naar spijsverteringsziekten zijn wij volledig afhankelijk van donateurs.