Diarree bij kinderen

Wat is het?

Ontlasting is licht- tot donkerbruin van kleur. Na het eten van bietjes of spinazie kan de ontlasting wel eens wat meer rood of groen van kleur worden. Dit komt door de kleurstoffen in deze groenten en is geheel onschuldig. Normale ontlasting is vrij soepel en smeuïg. Als de ontlasting te veel water bevat, wordt het dun of brijachtig. Jonge kinderen hebben vaak brijachtige ontlasting. Je hoeft je daar geen zorgen over te maken. Veel kinderen hebben elke dag ontlasting. Sommigen zelfs een paar keer per dag. Er zijn ook kinderen die niet zo vaak hoeven te poepen. Dit is allemaal ‘normaal’, want elk kind is anders.

Wat is diarree?

Bij zuigelingen en jonge kinderen komt diarree veel voor. We spreken van diarree als een kind enkele keren per dag dunne tot waterdunne ontlasting heeft. Soms gaat dit gepaard met buikpijn, koorts en afvallen. We maken onderscheid tussen:

Heeft je kind nooit diarree en plotseling wel, dan kan er sprake zijn van acute diarree. Acute diarree gaat vaak samen met buikkrampen en braken. Acute diarree duurt niet langer dan 2 weken en wordt vaak veroorzaakt door een darminfectie.

Hoe herken ik het?

Diarree bij kinderen kan verschillende oorzaken hebben. Hieronder vind je de meest voorkomende.

Een plotselinge darminfectie (gastro-enteritis)

Acute diarree ontstaat meestal door besmetting met virussen, bacteriën of parasieten. Bij jonge kinderen zijn virussen de belangrijkste boosdoeners. Virusinfecties zijn heel besmettelijk. Ze kunnen bijvoorbeeld gemakkelijk worden opgelopen op het kinderdagverblijf.

In rauw vlees, zoals kip en varkensvlees, zitten bacteriën waarvan mensen ziek kunnen worden. Vooral met barbecueën kan het misgaan. Het vlees wordt vaak lange tijd te warm bewaard. Hierdoor kunnen de schadelijke bacteriën in aantal toenemen. Als het vlees vervolgens niet goed wordt doorbakken, worden niet alle bacteriën gedood. Het gevolg van de gezellige barbecue is dan een darminfectie met buikpijn en diarree. De Campylobacter jejuni bacterie is in Nederland de belangrijkste veroorzaker van darminfecties. Vooral zomers veroorzaakt deze bacterie veel diarree en buikkrampen bij zowel kinderen als volwassenen.

In het buitenland hebben kinderen meer kans op diarree. De hygiëne is er soms minder, het kan er warm zijn en er zijn andere virussen, bacteriën en parasieten dan thuis. De darmen kunnen daardoor gemakkelijk van streek raken.

Peuterdiarree

Peuterdiarree komt vaak voor. Een kind met peuterdiarree heeft tussen de vier en tien keer per dag ontlasting. De eerste ontlasting van de dag is meestal redelijk dik. De ontlasting die daarna komt is waterdun en bevat vaak onverteerde resten voedsel. Soms zit er ook slijm bij de ontlasting, maar nooit bloed. Kinderen met peuterdiarree hebben vaak geen goed voedingspatroon. De voeding bevat te weinig vet en vezels en te veel suiker. Het gevolg daarvan is diarree.

Voedselallergie

Diarree kan ook worden veroorzaakt door voedselallergie. Dit gebeurt vooral bij zuigelingen. Vaak zijn er dan ook andere klachten, zoals braken, huidafwijkingen en slecht groeien. De allergie wordt meestal veroorzaakt door koemelkeiwit. Voedselallergie begint bijna altijd in de eerste levensmaanden.

Voedselintolerantie

Sommige (oudere) kinderen kunnen niet goed tegen bepaalde voedingsmiddelen. Een bekend voorbeeld daarvan is lactose-intolerantie. Daarbij zorgt vooral melk voor darmklachten, buikkrampen en buikpijn. In melkproducten zit melksuiker (lactose). Bij een lactose-intolerantie kan de dunne darm lactose niet afbreken. De lactose wordt daarom pas in de dikke darm afgebroken door de daar aanwezige darmbacteriën. Hierdoor ontstaan gasvorming en zurig ruikende diarree.

Bij jonge kinderen komt lactose-intolerantie bijna nooit voor. Oudere kinderen met lactose-intolerantie hebben zelden diarree maar wel buikpijn. Verder komt het meer voor bij niet-blanke rassen.

Een ander bekend voorbeeld van voedselintolerantie is coeliakie (spreek uit: seuliakíé). Dit is een intolerantie voor gluten. Gluten is een eiwit dat voorkomt in bijvoorbeeld tarwe. Voedsel dat gluten bevat, veroorzaakt bij kinderen met coeliakie een beschadiging van het slijmvlies van de dunne darm. Hierdoor kan diarree ontstaan.

Het Prikkelbare Darm Syndroom

Bij het Prikkelbare Darm Syndroom is de darmwand overgevoelig voor prikkels en reageert hierop met krampen en pijn. De buikpijn gaat vaak samen met verstopping of met diarree. Ook kan het kind een wisselend ontlastingspatroon hebben; de ene keer is de ontlasting hard en droog en de volgende keer juist weer dun. De buikpijn verdwijnt vaak weer nadat het kind heeft gepoept of windjes heeft gelaten. De oorzaak van het prikkelbare darm syndroom is nog niet precies bekend. Wel is de kennis over oorzaken en het ontstaan van PDS de laatste jaren toegenomen. Waarschijnlijk spelen verschillende factoren een rol, zoals spanning, verdriet, te weinig beweging en vezelarme voeding.  Meer informatie over PDS kun vind je hier.

Ziekten van het maag-darmkanaal

Er zijn maag-darmziekten waarbij langdurige diarree optreedt. Bijvoorbeeld bij chronische darmontstekingen, zoals de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa. Ook bij aandoeningen aan de alvleesklier kan chronische diarree voorkomen.

Medicijnen

Medicijnen kunnen bijwerkingen hebben. Wanneer je kind bijvoorbeeld antibiotica of ijzertabletten gebruikt, kan het daarvan diarree krijgen.

Laxeermiddelen

Kinderen met verstopping krijgen vaak laxeermiddelen. Deze middelen zorgen ervoor dat de ontlasting dunner wordt en de darmbeweging versnelt. Te veel laxeermiddelen leidt tot diarree.

Klachten en symptomen bij diarree (bij kinderen)?

Klachten bij diarree kunnen zijn:

Tips en adviezen bij diarree (bij kinderen) op vakantie

Door zowel thuis als op vakantie een aantal maatregelen te nemen, verklein je de kans op acute diarree bij je kind. Hieronder een aantal tips en adviezen.

  • Zorg voor een goede persoonlijke hygiëne

    • Diarree is meestal zeer besmettelijk. Was je handen als je je kind hebt verschoond. Laat je kinderen hun handen met zeep wassen als ze op de wc zijn geweest en voordat ze gaan eten.

  • Zorg voor hygiëne bij het bereiden van maaltijden

    • Was je handen en het kookgerei regelmatig, vooral na het aanraken van rauw vlees. Gebruik verschillende snijplanken voor vlees en groenten. Een snijplank kun je na gebruik het beste schoonborstelen met een beetje schuurmiddel.

  • Bewaar eten koel, het liefst in de koelkast.
  • Let op de uiterste houdbaarheidsdatum

    • Gooi voedingsmiddelen weg waarvan de houdbaarheidsdatum is verstreken.

  • Verhit het eten altijd goed

    • Bak of grill varkensvlees en kip door en door, zodat het goed gaar wordt. Let erop dat gebarbecued vlees, vooral kip, ook van binnen gaar is.

  • Wees kritisch bij alles wat je kind eet en drinkt
  • Laat je kind regelmatig zijn handen goed wassen

    • Vooral na toiletbezoek en voor het eten. Dit vermindert de besmettingskans met bacteriën.

  • Geef geen ongekookt (rauw) voedsel en geen rauwe vis, schelp- of schaaldieren. Schil fruit altijd zelf.
  • Neem ORS mee.

    • ORS is een middel dat het vochtverlies aanvult. Het bestaat uit zouten en suikers en moet in water opgelost worden. In het buitenland kun je misschien niet snel een arts bereiken als je kind diarree heeft. Terwijl je op de dokter wacht, kun je alvast ORS aan je kind geven. ORS-junior is speciaal voor baby’s, peuters en kinderen tot 6 jaar. ORS en ORS-junior zijn zonder recept van de huisarts verkrijgbaar bij de drogist. Het is verstandig om het vanuit Nederland mee te nemen op vakantie.

Heb je nog vragen over je klachten, neem dan contact op met je arts.

Colofon

Deze informatie is geschreven door de Maag Lever Darm Stichting

In samenwerking met:
Prof dr. M.A Benninga, kinder MDL-arts
Dr. L.M. Kager, MDL-arts


Laatst herzien:
2015

Heeft deze informatie je geholpen?

Het is belangrijk iedereen zo goed mogelijk te informeren over spijsverteringsziekten. Daarvoor zijn we afhankelijk van giften. Steun ons met een éénmalige bijdrage.

ik geef €10
Doneer