Anale jeuk

Wat is het?

Anale jeuk (Pruritus ani) is jeuk aan en/of rondom de anus. Vaak komt jeuk voor in combinatie met huiduitslag rondom de anus of andere anale klachten zoals aambeien.

Chirurg-Proctoloog Charlotte Molenaar (Proctoskliniek Bilthoven) beantwoordde tijdens een Facebook live-video vragen van kijkers over anale klachten. 

Oorzaak van anale jeuk

Anale jeuk kan verschillende oorzaken hebben. De meest voorkomende oorzaken zijn:

Wanneer de oorzaak van de anale jeuk niet direct bekend is, kan de huisarts je eventueel doorverwijzen voor een kijkonderzoek van de anus en endeldarm, een sigmoïdoscopie. Eventuele afwijkingen van de anus en/of de endeldarm kunnen met dit onderzoek worden opgespoord. In sommige gevallen zal de huisarts je doorverwijzen naar een dermatoloog (huidspecialist) voor verder onderzoek.

Soms kan de huisarts bloedonderzoek of ontlastingsonderzoek doen om allergieën, bacteriën of parasieten in de darm aan te tonen.

Hoe herken ik het?

Meest voorkomende klachten bij anale jeuk

Jeuk, soms in combinatie met een geïrriteerde huid of eczeem, rondom de anus.

Last van anale klachten?

Als je denkt dat je last heb van anale klachten, kun je op de website van analeklachten.online terecht voor meer informatie. Zij hebben een online tool ontwikkeld om te achterhalen of je last hebt van anale klachten en wat je er vervolgens aan kunt doen. Je kunt hier ook terecht voor vragen. Deze website is tot stand gekomen door samenwerking met chirurgen die gespecialiseerd zijn in de proctologie uit heel Nederland.

Hoe gaat het verder?

Diagnose van anale jeuk

De diagnose wordt meestal gesteld op basis van de klachten en een lichamelijk onderzoek door een (huis)arts. De arts bekijkt het gebied rondom de anus om te zien of er sprake is van aambeien of beschadiging of irritatie van de huid rondom de anus. Zo nodig kan de huisarts met een vinger de binnenkant van de anus en endeldarm onderzoeken. Dit wordt een rectaal toucher genoemd.

Behandeling bij anale jeuk

De behandeling is afhankelijk van de oorzaak van de anale jeuk. Worminfecties kunnen behandeld worden met een parasiet dodend middel. Bij aambeien of eczeem kan de huisarts een zalf voorschrijven.

Soms helpt kortdurend gebruik van zinkzalf. Bij sommige vormen van eczeem is zalf juist af te raden omdat dit de klachten kan veroorzaken of verergeren. Het is belangrijk om het gebied rondom de anus droog te houden.

Wat kan ik doen?

Tips en adviezen bij anale jeuk

Om klachten als aambeien en wondjes aan de anus te voorkomen, is het belangrijk om te zorgen dat uw ontlasting zacht en soepel is. Dat zorgt ervoor dat je niet hard hoeft te persen om de ontlasting kwijt te raken. Er zullen dan geen wondjes of aambeien ontstaan en bestaande wondjes krijgen de kans om te genezen.

Het is belangrijk om te zorgen voor een goede hygiëne van de anus en de huid rondom de anus. Dit kun je doen door de volgende adviezen op te volgen:

  • Vermijd geparfumeerd en/of vochtig toiletpapier. Het is verstandig de huid en de anus na de stoelgang goed met lauw water te wassen en geen zeep te gebruiken.
  • Droog de huid daarna goed af (droogdeppen en niet wrijven) en houdt de huid zoveel mogelijk droog.
  • Gebruik geen zelfzorgmiddelen zoals zalf, crème of zetpillen, tenzij het op advies van de arts is.
  • Draag bij voorkeur katoenen ondergoed en niet te strak zittende kleding.

Onderstaande adviezen helpen de ontlasting zacht en soepel te houden:

Eet vezelrijk

Voedingsvezels zijn onmisbaar voor een gezonde spijsvertering en een goede ontlasting. Vezels werken als een spons en houden vocht vast waardoor de ontlasting zacht en soepel blijft. Ook stimuleren vezels de darmbeweging. Voorbeelden van vezelrijke voeding zijn groente, fruit en volkoren producten. Op deze pagina kun je testen of je dagelijks voldoende vezels eet.

Drink dagelijks tenminste anderhalf tot twee liter vocht. Zeker als je vezelrijk eet, is het belangrijk dat je voldoende drinkt. Vezels werken als een spons en hebben voldoende vocht nodig om hun werk goed te kunnen doen.

Drink voldoende

Het is verstandig om minstens twee liter per dag te drinken als je extra vezelrijke voeding gebruikt. Als je te weinig drinkt, kunnen de vezels hun sponswerking niet uitoefenen en werken ze averechts.

Zorg voor voldoende beweging

Door regelmatig te bewegen wordt de darmbeweging gestimuleerd en beweging zorgt ervoor dat de darm op gang blijft.  Hiermee voorkom je verstopping (obstipatie).

Gezond toiletgedrag

Ga meteen naar het toilet als je aandrang voelt. Door de ontlasting op te houden, wordt deze verder ingedikt. Hierdoor kan verstopping ontstaan. Neem rustig de tijd voor je toiletgang en kijk achterom. De kleur van de ontlasting zegt veel over je gezondheid.

Sla je ontbijt niet over!

Het ontbijt is heel belangrijk. Een vezelrijk ontbijt zorgt ervoor dat de werking van de darm op gang komt en de darmen in beweging blijven.

Contact met de huisarts

Eventueel kan de huisarts middelen voorschrijven die de ontlasting zachter maken.

Colofon

Deze informatie is geschreven door de Maag Lever Darm Stichting.

In samenwerking met:
Drs. Jeroen Jansen, MDL-arts
Dr. Alfons Geraedts, MDL-arts
Dr. Rob Ouwendijk, MDL-arts
Dr. Mark  van Berge Henegouwen, GI-chirurg
Dr. Christianne Buskens, GI-chirurg

Laatst herzien:
2013

Heeft deze informatie je geholpen?

Wij willen je zo goed, betrouwbaar en compleet mogelijk informeren over spijsverteringsziekten en -klachten. Voor het actualiseren van deze website en onderzoek naar spijsverteringsziekten is de Maag Lever Darm Stichting volledig afhankelijk van donateurs.

Doneer aan de Maag Lever Darm Stichting

Alleen dankzij de steun van donateurs kunnen wij ons werk blijven doen

Al 13 donateurs steunden vandaag een gezonde spijsvertering voor iedereen.

Doneer