Als je last hebt van anale klachten, kan je op de website analeklachten.online terecht voor meer informatie. Daar vind je een online tool om te achterhalen of je last hebt van anale klachten en wat je eraan kan doen. Ook met vragen kan je hier terecht. Deze website is tot stand gekomen in samenwerking met chirurgen die gespecialiseerd zijn in de proctologie.
Anale jeuk
Wat is het?
Anale jeuk (Pruritus ani) is jeuk aan en/of rondom de anus. Vaak komt jeuk voor in combinatie met huiduitslag rondom de anus of andere anale klachten zoals aambeien. Jeuk van de anus kan geen kwaad. Wel kan het vervelend zijn. Het komt veel voor.
Chirurg-Proctoloog Charlotte Molenaar (Proctoskliniek Bilthoven) beantwoordde tijdens een Facebook live-video vragen van kijkers over anale klachten.
Hoe herken ik het?
Oorzaken van anale jeuk
Anale jeuk kan verschillende oorzaken hebben. We zetten de meest voorkomende op een rijtje:
- Huidirritatie (eczeem). Irritaties of eczeem kunnen ontstaan door gebruik van vochtig en/of geparfumeerd toiletpapier. Ook een contactallergie voor zalfjes komt voor. Ook komt het vaak door het achterblijven van zeer kleine hoeveelheden ontlasting op de huid rondom de anus. Dit gebeurt sneller wanneer de huid rondom de anus sterk behaard is. Bacteriën en agressieve enzymen (eiwitten) in de ontlasting kunnen daarna irritaties en jeuk veroorzaken.
- Aambeien of wondjes (kloofjes of scheurtjes). Hierbij komt jeuk voor als klacht. Kloofjes of scheurtjes in de anus worden ook wel fissuren genoemd.
- Overmatig gebruik van zeep en/of ontsmettende middelen. Hierdoor kan de huid rondom de anus uitdrogen en beschadigd raken waardoor jeuk ontstaat.
- Een infectie. Een besmetting met aarsmaden komt bijvoorbeeld veel voor. Dit is een worminfectie die met name ’s nachts jeukklachten veroorzaakt. Ook bacteriële infecties kunnen de oorzaak zijn van anale jeuk.
- Sommige Soa’s (Seksueel Overdraagbare Aandoeningen) leiden tot anale klachten zoals jeuk.
In zeldzame gevallen zal de huisarts je doorverwijzen of aanvullend onderzoek aanvragen. Dit wanneer de oorzaak van de anale jeuk niet direct duidelijk is. Soms kan de huisarts bloedonderzoek of ontlastingsonderzoek doen om allergieën, bacteriën of parasieten in de darm aan te tonen.
Meest voorkomende klachten bij anale jeuk
Jeuk, soms in combinatie met een geïrriteerde huid of eczeem, rondom de anus.
Last van anale klachten?
Hoe gaat het verder?
Diagnose van anale jeuk
De diagnose wordt meestal gesteld op basis van de klachten en een lichamelijk onderzoek door een (huis)arts. De arts bekijkt het gebied rondom de anus om te zien of er sprake is van aambeien of beschadiging of irritatie van de huid rondom de anus. Zo nodig kan de huisarts met een vinger de binnenkant van de anus en endeldarm onderzoeken. Dit wordt een rectaal toucher genoemd.
Behandeling bij anale jeuk
De behandeling is afhankelijk van de oorzaak van de anale jeuk. Worminfecties kunnen behandeld worden met een parasiet dodend middel. Bij aambeien of eczeem kan de huisarts een zalf voorschrijven.
Soms helpt kortdurend gebruik van zinkzalf. Bij sommige vormen van eczeem is zalf juist af te raden omdat dit de klachten kan veroorzaken of verergeren. Het is belangrijk om het gebied rondom de anus droog te houden.
Wat kan ik doen?
Tips en adviezen bij anale jeuk
Het is belangrijk om te zorgen voor een goede hygiëne van de anus en de huid rondom de anus. Hiervoor geven we je enkele adviezen:
Onderstaande adviezen helpen de ontlasting zacht en soepel te houden:
Colofon
Deze informatie is geschreven door de Maag Lever Darm Stichting.
In samenwerking met:
Nederlandse Vereniging van Maag-Darm-Leverartsen (NVMDL)
Dr. Matthijs Kramer, MDL-arts, MUMC+ (NVMDL)
Dr. Kim van Boxtel, MDL-arts (gastroenterologist), Bravis ziekenhuis (NVMDL)
Laatst herzien:
mei 2023
We houden je graag op de hoogte
We informeren je graag zo goed, betrouwbaar en compleet mogelijk over spijsverteringsziekten en -klachten. Voor voorlichting en onderzoek naar spijsverteringsziekten zijn wij volledig afhankelijk van donateurs.
