Wat is het?

Hepatitis betekent ontsteking van de lever. Het woord hepatitis is afgeleid uit het Grieks. Hepar betekent lever en itis betekent ontsteking. Hepatitis komt vrij veel voor. Eén op de twintig mensen krijgt in zijn leven te maken met een vorm van hepatitis. Vaak is een virus de oorzaak van hepatitis. We noemen dit een virale hepatitis. Hepatitis kan ook andere oorzaken hebben.

Vanwege de grote reservecapaciteit van de lever geven leverziekten vaak pas in een laat stadium klachten. Dit komt doordat het gezonde deel van de lever de verschillende functies goed genoeg kan uitvoeren.

Stadia van het ziekteproces

Levercirrose is een risicofactor voor het ontstaan van leverkanker. Levercirrose kan ook leiden tot leverfalen.

Niet-virale en virale hepatitis

Afhankelijk van de oorzaak van hepatitis onderscheiden we twee vormen:

  • Niet-virale hepatitis
  • Virale hepatitis

Niet-virale hepatitis

Niet-virale hepatitis is een leverontsteking die niet wordt veroorzaakt door een virus, maar andere oorzaken heeft.

Auto-immuunhepatitis (AIH)

Auto-immuunhepatitis is een auto-immuunziekte die leverontsteking veroorzaakt. Een auto-immuunziekte ontstaat doordat het afweersysteem lichaamseigen cellen en stoffen als lichaamsvreemd ziet en deze aanvalt. Bij auto-immuunhepatitis maakt het lichaam antistoffen aan tegen de eigen levercellen en valt zo de eigen lever aan. Hierdoor raken de levercellen beschadigd en ontstaat een ontsteking van de lever. De oorzaak van auto-immuunhepatitis is onbekend.

Leveraandoeningen door alcoholgebruik

Door langdurig overmatig alcoholgebruik kan een ernstige hepatitis (leverontsteking) ontstaan. Bij langdurig overmatig alcoholgebruik treedt leververvetting op. Door het alcoholgebruik raakt de vetstofwisseling verstoord in de lever, waardoor vet zich ophoopt in de levercellen (vetstapeling). Leververvetting is omkeerbaar als de oorzaak wordt weggenomen. De lever herstelt zich als het alcoholgebruik wordt gestopt.
Bij langdurig alcoholgebruik kan leververvetting overgaan in een ontsteking van de lever. We spreken dan van alcoholische hepatitis.

NASH

NASH is een afkorting van non-alcoholic steatohepatitis, ofwel niet-alcoholische leverontsteking. Zoals de naam al aangeeft is NASH niet het gevolg van overmatig alcoholgebruik.

NASH is een ontsteking van de lever die het gevolg is van een niet-alcoholische leververvetting. Leververvetting is het ophopen van vetten in de levercellen. De oorzaak hiervan is een verstoorde vetstofwisseling en/of suikerstofwisseling. Dit wordt veroorzaakt door een te groot aanbod van vetzuren aan de lever. De lever is dan niet in staat om deze vetzuren te verwerken waardoor ze zich ophopen in de levercellen.

NASH ontstaat bij 20 tot 30% van de mensen met een niet-alcoholische leververvetting. Het is niet duidelijk waarom NASH bij sommige patiënten wel ontstaat en bij anderen niet. NASH kan in veel gevallen voorkomen worden door de oorzaak van de leververvetting weg te nemen. Meestal betekent dit een gezonde leefstijl bestaande uit een combinatie van gezonde voeding en voldoende lichaamsbeweging.

NASH komt vaker voor bij mensen met overgewicht en obesitas, diabetes type 2, verhoogde bloeddruk, afwijkingen van de vetstofwisseling en cholesterolstofwisseling.

Gebruik van sommige medicijnen

Een van de functies van de lever is ontgiften. Ook medicijnen worden door de lever afgebroken en onschadelijk gemaakt. Sommige medicijnen kunnen leverschade veroorzaken als er een overdosis van wordt ingenomen. Er zijn ook medicijnen die in de juiste voorgeschreven dosis schade aan de lever kunnen veroorzaken. Door leverbeschadiging kan leververvetting ontstaan en dit kan weer leiden tot leverontsteking.

Virale hepatitis

Bij virale hepatitis is er sprake van een leverontsteking waarbij de oorzaak een virus is. Er zijn verschillende virussen die hepatitis kunnen veroorzaken. De bekendste zijn het hepatitis A-, B-, C-, D- en E-virus. De volgorde van de letters zegt iets over hoe lang het virus bekend is. Zo zijn hepatitis A en B al langere tijd geleden ontdekt en hepatitis E niet zo lang geleden.

Vormen van virale hepatitis

Een op de tweehonderd mensen is drager van een hepatitisvirus. Er zijn meer mensen besmet dan bekend is, omdat de klachten bij hepatitis in de beginfase lijken op die van griep. Ook kan iemand besmet zijn zonder klachten te hebben. Vooral bij hepatitis B en C kan het lang duren voordat de ziekte zich openbaart, terwijl iemand dan al lange tijd besmet is met het hepatitisvirus.

Hepatitis A

  • Oorzaak is het hepatitis A-virus
  • Wordt overgedragen door voedsel en drinkwater dat besmet is met het virus
  • Geneest vanzelf en wordt niet chronisch
lees meer over hepatitis A

Hepatitis B

  • Oorzaak is het hepatitis B-virus
  • Wordt overgedragen via bloed-bloedcontact en via onveilige seks
  • Geneest meestal vanzelf maar kan ook chronisch worden en een ernstige leverontsteking veroorzaken
lees meer over hepatitis B

Hepatitis C

  • Oorzaak is het hepatitis C-virus
  • Wordt overgedragen via bloed-bloedcontact
  • Is een ernstige leverontsteking die in de meeste gevallen chronisch wordt
  • Is in de meeste gevallen te genezen met medicijnen
lees meer over hepatitis C

Hepatitis D

  • Oorzaak is het hepatitis D-virus
  • Wordt overgedragen via bloed-bloedcontact en via onveilige seks. Besmetting met het hepatitis D-virus kan alleen als iemand op dat moment ook het hepatitis B-virus bij zich draagt
  • Veroorzaakt een acute hepatitis, die over kan gaan in een chronische vorm
lees meer over hepatitis D

Hepatitis E

  • Oorzaak is het hepatitis E-virus
  • De klachten lijken op die van hepatitis A
  • Kan chronisch worden. Dit komt vaak alleen voor bij mensen met een sterk verminderde weerstand, bijvoorbeeld na transplantatie, chemokuur, en bij chronisch zieken
lees meer over hepatitis E

Colofon

Deze informatie is geschreven door de Maag Lever Darm Stichting.

In samenwerking met:
De Nederlandse Leverpatiëntenvereniging
Dr. Rob de Knegt, MDL-arts
Dr. Martijn ter Borg, MDL-arts

Laatst herzien:
januari 2017

Bronnen:
NHG-Standaard Virushepatitis en andere leveraandoeningen, 2016
RIVM-website
Factsheets WHO, 2016

We houden je graag op de hoogte

We informeren je graag zo goed, betrouwbaar en compleet mogelijk over spijsverteringsziekten en -klachten. Voor voorlichting en onderzoek naar spijsverteringsziekten zijn wij volledig afhankelijk van donateurs.

Doneer aan de Maag Lever Darm Stichting

Al 0 donateurs steunden vandaag een gezonde spijsvertering voor iedereen.

ANBI logo CBF logo Privacy Waarborg logo ANBI/RSIN nr: 007247849
Doneer