Optimaliseren van de diagnostiek om gecompliceerde en ongecompliceerde blindedarmonsteking beter te onderscheiden; het mes snijdt aan twee kanten

Blindedarmontsteking is een van de meest voorkomende oorzaken van een ontsteking in de buik. In Nederland worden 16.000 mensen per jaar geopereerd aan een blindedarmontsteking. Recente onderzoeken hebben laten zien dat er twee soorten blindedarmontstekingen lijken te bestaan: een gecompliceerde (fors ontstoken of geperforeerd) en ongecompliceerde blindedarmontsteking. Dit onderscheid is belangrijk, omdat studies in patiënten met een ongecompliceerde blindedarmontsteking laten zien dat zij waarschijnlijk net zo veilig en efficiënt met antibiotica behandeld kunnen worden als met een operatie. 16.9% van de patiënten in deze studies blijkt echter achteraf toch een gecompliceerde blindedarmontsteking te hebben. En zouden dus geopereerd moeten worden. 

Momenteel is voor de operatie nog niet goed het onderscheid te maken tussen een ongecompliceerde en gecompliceerde blindedarmontsteking. Zelfs niet na echografie of CT.  

Recent hebben de onderzoekers een scoringsmodel ontwikkeld (Scoring system of Appendicitis Severity (SAS)), op basis van een database van patiënten met verdenking appendicitis. Bij SAS wordt aan de hand van uitslagen van het lichamelijk onderzoek, anamnese, laboratoriumonderzoek en echografie of CT een score berekend. Boven een bepaalde hoogte van de score zou een patiënt dan een gecompliceerde blindedarmontsteking hebben. De score lijkt goed te werken en slechts 5% van de patiënten met een gecompliceerde blindedarmontsteking te missen en in 95% van de gevallen heeft de patiënt ook echt geen gecompliceerde blindedarmontsteking, als de score dat aangeeft. Deze gunstige data zullen gevalideerd moeten worden in een nieuw prospectief cohort, voordat brede toepassing mogelijk is. 

Het optimaliseren van de diagnostiek om een goed en betrouwbaar onderscheid te kunnen maken tussen een gecompliceerde en ongecompliceerde blindedarmontsteking. 

Alle patiënten van 18 jaar en ouder die verdacht worden van een blindedarmontsteking en waarbij deze diagnose op beeldvorming (echografie en/of CT) is bevestigd, worden geïncludeerd. Met de standaard work-up voor blindedarmonsteking kan de score worden berekend. De uitkomst van de SAS zal nog geen invloed hebben op het verdere beleid. Aan de hand van wat er gevonden wordt tijdens de operatie en tijdens het onderzoek van de patholoog kan gekeken worden of de blindedarmontsteking gecompliceerd of ongecompliceerd was; de zogenoemde referentiestandaard. Dit zal vergeleken worden met de uitslag van het model. Ook zullen ze kijken of het scoremodel nog verder verbeterd kan worden. Patiënten worden 3 maanden geobserveerd om het postoperatieve beloop te vervolgen. De onderzoekers zullen bij iedere patiënt een vragenlijst afnemen na 3 maanden, waarin bepaalde scenario’s worden voorgelegd met betrekking tot de wens van de patiënt over eventuele antibiotische behandeling of operatie. Zo krijgen ze inzicht in de wensen van de patiënt over toekomstige behandelmogelijkheden van appendicitis.  

De onderzoekers verwachten dat de score slechts 5% van de patiënten met een gecompliceerde blindedarmontsteking zal missen, en dat in 95% van de gevallen de patiënt ook echt geen gecompliceerde blindedarmontsteking heeft als de score dit aangeeft. Als het scoringssysteem goed genoeg is, zullen patiënten met een gecompliceerde appendicitis beter herkend worden, waardoor ze met meer prioriteit geopereerd kunnen worden, hetgeen leidt tot minder postoperatieve complicaties. Tevens zullen ze in de toekomst door SAS zuiver patiënten met ongecompliceerde appendicitis kunnen behandelen met antibiotica zonder operatie. 

In de meeste gevallen werven de onderzoekers hun eigen deelnemers. De meeste onderzoeken in onze database lopen al enige tijd of zijn afgerond. De onderzoekers hebben dan al voldoende patiënten gevonden voor het onderzoek. Je kunt je dat niet meer aanmelden. Over het algemeen werven de onderzoekers zelf nu eigen deelnemers. Als het onderzoek net is gestart is ons advies om de website van het ziekenhuis/instelling in de gaten te houden of contact op te nemen met op te nemen met de contactpersoon van het onderzoek. Dit staat op de site van de onderzoeksinstelling. 

Wij brengen geen patiënten in contact met de onderzoekers. Het contact dat wij hebben met de onderzoeker is inhoudelijk en verwijzen niet iemand door tenzij de onderzoekers dit hebben aangegeven. Dan is dit aangegeven in de bovenstaande tekst. 

Het uitvoeren van wetenschappelijk onderzoek is een ingewikkeld proces dat vaak meerdere jaren duurt. Wetenschappelijk onderzoek moet zorgvuldig uitgevoerd worden om uiteindelijk conclusies te kunnen trekken. Er bestaan veel verschillende type onderzoeken die allemaal weer zijn voor- en nadelen hebben. Uiteindelijk draagt ieder onderzoek bij aan het verhogen van de kennis over een bepaald onderwerp. Je hebt veel onderzoeken nodig om te kunnen zeggen dat iets betrouwbaar is. En het dus wetenschappelijk is bewezen. Daarom duurt het vaak ook lang voordat nieuwe een behandeling of bepaalde medicatie in de reguliere behandelingen toegepast kan worden.

In wetenschappelijk onderzoek zijn vaak proefpersonen nodig. Dit zijn gezonde mensen of patiënten die vrijwillig meewerken aan een onderzoek naar nieuwe behandelingen of medicijnen.

Deelname aan een wetenschappelijk onderzoek kan gunstig zijn omdat je bijvoorbeeld een nieuwe behandeling krijgt die de klachten kan verminderen of waardoor het mogelijk is om (sneller) beter te worden. Ook voor anderen is deelname waardevol omdat je een bijdrage levert aan onderzoek naar bijvoorbeeld nieuwe behandelingen. Er kunnen ook nadelen zitten aan deelname, zoals risico’s die je loopt omdat het een nieuwe behandeling betreft, eventuele bijwerkingen en de tijd en moeite die je erin stopt.

De Centrale Commissie Mensgebonden Onderzoek (CCMO) zorgt voor de bescherming van proefpersonen die deelnemen aan medisch-wetenschappelijk onderzoek. Op de website van CCMO kun je terecht voor alle belangrijke informatie met betrekking tot het meedoen aan onderzoek. 

Aanvullende informatie vind je op de website van Rijksoverheid 

Daarnaast kun je ook je behandelend arts vragen of hij/zij weet welke onderzoeken er op dit moment lopen voor de aandoening die je hebt. De arts kan je meer vertellen over meedoen aan wetenschappelijk onderzoek en welke onderzoeken mogelijk geschikt kunnen.