Boek van Jacodine van de Velde: Het licht in jou en mij
Met mijn boeken wil ik zeggen: Je bent niet de enige!
Deze zomer verscheen het boek ‘Het licht in jou en mij’ van Jacodine van de Velde. Jacodine is orthopedagoog en schrijft romans over jongvolwassenen. In haar boeken doorbreekt ze het taboe over lastige onderwerpen zoals een eetstoornis, verlies of je afsluiten van de mensen om je heen. In ‘Het licht in jou en mij’ heeft een van de hoofdpersonages het Prikkelbare Darm Syndroom (PDS).
“Dit verhaal begon bij Nina, de dochter van onze vrienden. Nina heeft diabetes type 1. Tijdens een gezamenlijke vakantie realiseerde ik me hoeveel aanpassingen het vraagt om te leven met diabetes. Maar alleen daarover schrijven leek me niet interessant, want het moest geen medisch verhaal worden. Daarom bedacht ik Elin als tegenspeelster van Anne-Fleur (het meisje met diabetes). Zo kon ik een boek schrijven over vriendschap en over hoe het leven met een ziekte of aandoening mensen ook dichter bij elkaar kan brengen.”
PDS is een verstoring van de functie van het maag-darmkanaal, met name van de dikke darm. Het is een veel voorkomende chronische darmaandoening. Het komt naar schatting bij ruim 10% van de Nederlanders voor. Bij PDS maakt de darm teveel of juist te weinig bewegingen. Hierdoor kan diarree of juist verstopping ontstaan. Buikpijn, buikkrampen, problemen met de ontlasting, een opgezette buik of winderigheid door gasvorming: het zijn allemaal mogelijke kenmerken van PDS.
“Tijdens mijn vooronderzoek voor dit boek bracht een kinderarts me op het spoor van PDS. Deze aandoening komt vrij veel voor en er komt veel schaamte bij kijken. PDS heeft daardoor veel impact op het sociale leven, juist bij jongeren en jongvolwassenen, die nog volop in ontwikkeling zijn. Dat was de reden om hierover te schrijven. Ik had de hoop dat het een taboe zou doorbreken en erkenning zou bieden aan de mensen die hier dagelijks last van hebben. Het onderwerp past goed in dit verhaal, want de hoofdpersonen zitten op de middelbare school. Ze moeten ondanks de impact van hun aandoening ‘gewoon’ meedraaien in het dagelijkse leven en eindexamen doen.”
Elin schaamt zich in het boek enorm voor haar PDS. Ze is bang dat medeleerlingen het horen wanneer ze ontlasting heeft op school en dat ze naar poep stinkt. Slechts een paar mensen weten wat er met haar aan de hand is en met hen praat ze erover. En ze grappen soms over gênante dingen van PDS.
“Ja, ik zeg alles in het boek echt zoals het is. Ik heb uitgebreid gesproken met iemand die dagelijks te maken heeft met de gevolgen van PDS en daar zonder schaamte over praat. Alles wordt gewoon benoemd en grappen maken mag ook. Op TikTok laat ze een filmpje zien van haar buik na twee weken niet kunnen poepen. Mensen dachten dat ze zwanger was. In onze gesprekken vertelde ze me hoeveel pijn dat doet en hoe lang dat soms duurt. Als mensen om je heen dan zeggen dat ze ook weleens buikpijn hebben, dan snap ik dat je boos wordt van dat onbegrip.”
Het boek helpt om meer bekendheid te geven aan PDS. De aandoening is er in veel verschillende vormen, maar het verhaal van Elin geeft een goed beeld van hoe dat kan zijn. De impact is enorm. Mensen durven vaak de deur niet uit, zeggen afspraken af en raken soms zelfs in een isolement. Ook diabetes komt in het boek ruim aan bod.
“PDS is een heel vervelende aandoening waardoor veel mensen leuke dingen in hun leven moeten laten schieten. Dat gun je niemand. En dan is het wel zo fijn als je omgeving begrip toont. Ik heb naar aanleiding van het boek veel reacties gekregen van mensen met PDS of andere darmaandoeningen. Ze voelen erkenning en vinden het fijn dat dit onderwerp eens in een boek voorkomt. Het helpt om de aandoening ‘echter’ te maken, te laten zien dat het geen aanstellerij is. En… ze weten dat ze niet de enige zijn.”
