Het verbeteren van het screeningsprogramma voor het bevolkingsonderzoek darmkanker

 In 2014 is in Nederland het bevolkingsonderzoek darmkanker (BVO) gestart. Nu het BVO al enkele jaren aan de gang is, willen de onderzoekers het programma verder gaan optimaliseren. De test die wordt gebruikt om aan te tonen of er bloed in de ontlasting zit, is de FIT-test. Het meet de concentratie hemoglobine (fecale Hb-concentratie) in de ontlasting. Uit onderzoek is gebleken dat mensen die net onder afkapwaarde zitten, dus een negatieve uitslag hebben bij eerdere screening geassocieerd wordt met een hoger risico op darmkanker bij opeenvolgende screenings. Daarom kunnen personen met deze hogere ronde van fecale Hb-concentraties baat hebben bij een korter screeningsinterval, dus vaker gevraagd worden om de ontlastingstest te doen. Terwijl personen zonder enige gedetecteerde fecale Hb baat zouden kunnen hebben bij langere screeningsintervallen. 

De onderzoekers streven ernaar de opbrengst en effectiviteit van het Nederlandse screeningprogramma voor het bevolkingsonderzoek darmkanker te verbeteren. Dit door een gepersonaliseerde screeningsstrategie te gebruiken op basis van fecale hemoglobine concentratie, die in eerdere screeningsronde voor deelnemers met een negatieve fecale immunochemische test (FIT) uitslag. 

Een gerandomiseerde gecontroleerde studie zal worden uitgevoerd binnen het nationale screeningprogramma onder individuen met een negatieve FIT-test in de vorige screeningsronde. Personen die in de interventiegroep zitten, zullen na 1, 2 of 3 jaar een uitnodiging ontvangen, afhankelijk van hun fecale Hb-concentratie in de vorige ronde. De personen in de controlegroep zullen volgens de huidige praktijk na 2 jaar een uitnodiging ontvangen. Primaire uitkomst is de opbrengst van darmkanker (CRC) en geavanceerde adenomen (AA) per gescreend individu en per colonoscopie (kijkonderzoek van de darm) in de interventie-arm in vergelijking met de controle-arm. Secundaire uitkomsten zijn acceptatie en naleving van gepersonaliseerde screening. Resultaten zullen worden opgenomen in het MISCAN-Colon-beslissingsmodel om de voordelen, nadelen en kosten op lange termijn van gepersonaliseerde versus uniforme screening te bepalen.

Verwachte resultaten zijn een gepersonaliseerde screeningstrategie met aangepaste intervallen op basis van eerdere Hb-concentratie in FIT-test. Dit zal resulteren in een hogere opbrengst van CRC- en AA-opsporing. Op de lange termijn vereist personale screening minder FIT’s en coloscopieën dan een uniforme strategie voor hetzelfde voordeel. 

In de meeste gevallen werven de onderzoekers hun eigen deelnemers. De meeste onderzoeken in onze database lopen al enige tijd of zijn afgerond. De onderzoekers hebben dan al voldoende patiënten gevonden voor het onderzoek. Je kunt je dat niet meer aanmelden. Over het algemeen werven de onderzoekers zelf nu eigen deelnemers. Als het onderzoek net is gestart is ons advies om de website van het ziekenhuis/instelling in de gaten te houden of contact op te nemen met op te nemen met de contactpersoon van het onderzoek. Dit staat op de site van de onderzoeksinstelling. 

Wij brengen geen patiënten in contact met de onderzoekers. Het contact dat wij hebben met de onderzoeker is inhoudelijk en verwijzen niet iemand door tenzij de onderzoekers dit hebben aangegeven. Dan is dit aangegeven in de bovenstaande tekst. 

Het uitvoeren van wetenschappelijk onderzoek is een ingewikkeld proces dat vaak meerdere jaren duurt. Wetenschappelijk onderzoek moet zorgvuldig uitgevoerd worden om uiteindelijk conclusies te kunnen trekken. Er bestaan veel verschillende type onderzoeken die allemaal weer zijn voor- en nadelen hebben. Uiteindelijk draagt ieder onderzoek bij aan het verhogen van de kennis over een bepaald onderwerp. Je hebt veel onderzoeken nodig om te kunnen zeggen dat iets betrouwbaar is. En het dus wetenschappelijk is bewezen. Daarom duurt het vaak ook lang voordat nieuwe een behandeling of bepaalde medicatie in de reguliere behandelingen toegepast kan worden.

In wetenschappelijk onderzoek zijn vaak proefpersonen nodig. Dit zijn gezonde mensen of patiënten die vrijwillig meewerken aan een onderzoek naar nieuwe behandelingen of medicijnen.

Deelname aan een wetenschappelijk onderzoek kan gunstig zijn omdat je bijvoorbeeld een nieuwe behandeling krijgt die de klachten kan verminderen of waardoor het mogelijk is om (sneller) beter te worden. Ook voor anderen is deelname waardevol omdat je een bijdrage levert aan onderzoek naar bijvoorbeeld nieuwe behandelingen. Er kunnen ook nadelen zitten aan deelname, zoals risico’s die je loopt omdat het een nieuwe behandeling betreft, eventuele bijwerkingen en de tijd en moeite die je erin stopt.

De Centrale Commissie Mensgebonden Onderzoek (CCMO) zorgt voor de bescherming van proefpersonen die deelnemen aan medisch-wetenschappelijk onderzoek. Op de website van CCMO kun je terecht voor alle belangrijke informatie met betrekking tot het meedoen aan onderzoek. 

Aanvullende informatie vind je op de website van Rijksoverheid 

Daarnaast kun je ook je behandelend arts vragen of hij/zij weet welke onderzoeken er op dit moment lopen voor de aandoening die je hebt. De arts kan je meer vertellen over meedoen aan wetenschappelijk onderzoek en welke onderzoeken mogelijk geschikt kunnen.