De klok tikt: ochtend- of avondtraining voor NAFLD?

Niet-alcoholische leververvetting (NAFLD) is de meest voorkomende leverziekte in Nederland. 25% van de Nederlanders heeft NAFLD. NAFLD kan leiden tot levercirrose. Ook heeft NAFLD een relatie met het ontwikkelen van hart- en vaatziekten. Leefstijlaanpassingen en vooral meer beweging is de enige en best aangetoonde behandeling van NAFLD. Recent hebben deze onderzoekers in proefdieren laten zien dat het circadiane ritme belangrijk is voor het effect van beweging op het ontstaan van hart- en vaatziekten. Het circadiane ritme is onze interne klok die 24 uur duurt, die onder andere het slaapritme regelt.  In een dyslipidemisch (afwijking stofwisseling van vetten) muismodel, dat relevant is voor de mens, verminderde avondtraining de ontwikkeling van atherosclerose (slagaderverkalking), terwijl ochtendtraining dit niet deed. 

Het doel is om aan te tonen dat lichamelijke inspanning in de avond effectiever is in het verbeteren van NAFLD dan lichamelijke inspanning inde ochtend. 

Veertig mensen met NAFLD worden gerandomiseerd voor drie keer per week een ochtend- of avondtraining onder begeleiding van een gecombineerde leefstijl (GLI) coach. Voorafgaand en na drie maanden wordt met een MRI de hoeveelheid levervet, visceraal vet en vaatstijfheid gemeten. Ook wordt voorafgaand, tussentijds en na drie maanden antropometrische data (gewicht, middelomtrek, etc.), bloed, urine, haar en ontlasting afgenomen voor analyse. Voorafgaand en na drie maanden wordt via een orale glucose belastingstest de insulinegevoeligheid en betacelfunctie gemeten. Verder wordt door vragenlijsten de kwaliteit van leven voor, tijdens en na drie maanden training gemeten.

De verwachtingen zijn dat door dit onderzoek meer inzicht verkregen wordt in het effect van het circadiane ritme bij lichamelijke inspanning. In de praktijk kan dit duidelijk adviezen opleveren voor mensen met NALFD.   

In de meeste gevallen werven de onderzoekers hun eigen deelnemers. De meeste onderzoeken in onze database lopen al enige tijd of zijn afgerond. De onderzoekers hebben dan al voldoende patiënten gevonden voor het onderzoek. Je kunt je dat niet meer aanmelden. Over het algemeen werven de onderzoekers zelf nu eigen deelnemers. Als het onderzoek net is gestart is ons advies om de website van het ziekenhuis/instelling in de gaten te houden of contact op te nemen met op te nemen met de contactpersoon van het onderzoek. Dit staat op de site van de onderzoeksinstelling. 

Wij brengen geen patiënten in contact met de onderzoekers. Het contact dat wij hebben met de onderzoeker is inhoudelijk en verwijzen niet iemand door tenzij de onderzoekers dit hebben aangegeven. Dan is dit aangegeven in de bovenstaande tekst. 

Het uitvoeren van wetenschappelijk onderzoek is een ingewikkeld proces dat vaak meerdere jaren duurt. Wetenschappelijk onderzoek moet zorgvuldig uitgevoerd worden om uiteindelijk conclusies te kunnen trekken. Er bestaan veel verschillende type onderzoeken die allemaal weer zijn voor- en nadelen hebben. Uiteindelijk draagt ieder onderzoek bij aan het verhogen van de kennis over een bepaald onderwerp. Je hebt veel onderzoeken nodig om te kunnen zeggen dat iets betrouwbaar is. En het dus wetenschappelijk is bewezen. Daarom duurt het vaak ook lang voordat nieuwe een behandeling of bepaalde medicatie in de reguliere behandelingen toegepast kan worden.

In wetenschappelijk onderzoek zijn vaak proefpersonen nodig. Dit zijn gezonde mensen of patiënten die vrijwillig meewerken aan een onderzoek naar nieuwe behandelingen of medicijnen.

Deelname aan een wetenschappelijk onderzoek kan gunstig zijn omdat je bijvoorbeeld een nieuwe behandeling krijgt die de klachten kan verminderen of waardoor het mogelijk is om (sneller) beter te worden. Ook voor anderen is deelname waardevol omdat je een bijdrage levert aan onderzoek naar bijvoorbeeld nieuwe behandelingen. Er kunnen ook nadelen zitten aan deelname, zoals risico’s die je loopt omdat het een nieuwe behandeling betreft, eventuele bijwerkingen en de tijd en moeite die je erin stopt.

De Centrale Commissie Mensgebonden Onderzoek (CCMO) zorgt voor de bescherming van proefpersonen die deelnemen aan medisch-wetenschappelijk onderzoek. Op de website van CCMO kun je terecht voor alle belangrijke informatie met betrekking tot het meedoen aan onderzoek. 

Aanvullende informatie vind je op de website van Rijksoverheid 

Daarnaast kun je ook je behandelend arts vragen of hij/zij weet welke onderzoeken er op dit moment lopen voor de aandoening die je hebt. De arts kan je meer vertellen over meedoen aan wetenschappelijk onderzoek en welke onderzoeken mogelijk geschikt kunnen.