We hebben drie speekselklieren: de oorspeekselklier, de onderkaakspeekselklier en de ondertongspeekselklier. Als één van voorgenoemde klieren gaat ontsteken, spreekt men van een speekselklierontsteking. Een speekselklierontsteking die steeds weer terugkomt wordt een chronische speekselklierontsteking genoemd.
In de mondholte komen de afvoerkanalen van de verschillende speekselklieren uit die samen het speeksel produceren dat met voedsel vermengd wordt. De productie van speeksel is belangrijk omdat het ervoor zorgt dat de mond niet uitdroogt. Daarnaast is speeksel van belang bij de spijsvertering. Voedsel wordt zacht en gladder doordat het met speeksel wordt vermengd. De stof amylase die in speeksel zit, is belangrijk voor de omzetting van zetmeel in ons eten naar suikers.
Er zijn verschillende mogelijke oorzaken van een speekselklierontsteking:
Klachten bij een speekselklierontsteking zijn:
De diagnose wordt gesteld op basis van het klachtenpatroon en het zien en/of voelen van een zwelling. De huisarts kan je eventueel doorverwijzen naar de KNO-arts (keel-, neus- en oorarts) voor het stellen van de diagnose en voor de behandeling. Speekselstenen kunnen worden aangetoond door middel van röntgenonderzoek met contrastvloeistof.
Er zijn verschillende behandelingen van een speekselklierontsteking mogelijk:
Een sialendoscopie is een veelbelovende nieuwe methode die nog niet in alle ziekenhuizen wordt uitgevoerd. Met dit kijkonderzoek kijkt de arts met een kleine camera via de afvoergang in de speekselklier. De arts kan via de camera kleine steentjes weghalen en eventueel kleine ingrepen uitvoeren. Deze methode kan alleen toegepast worden bij klachten van de oorspeekselklier en de onderkaakspeekselklier. De speekselklier onder de tong heeft teveel afvoergangetjes voor deze methode. Het kijkonderzoek wordt gedaan onder algehele narcose. Je arts kan je over deze behandeling informeren.
Als de ontsteking veroorzaakt wordt door een infectie met een bacterie kan de arts antibiotica voorschrijven. Daarbij kan de arts je pijnstillers adviseren tegen de pijn. Om de zwelling te verminderen is het belangrijk de keel/nek warm te houden. Wanneer de speekselklierontsteking wordt veroorzaakt door speekselstenen kan massage helpen. Soms verdwijnen de speekselstenen door deze massage, maar vaak is een operatie noodzakelijk om de stenen te verwijderen.
Bij een chronische ontsteking of bij terugkerende ontsteking van de speekselklier is het soms noodzakelijk de ontstoken klier operatief te verwijderen. Heel soms wordt bestraling als behandeling toegepast.
Deze informatie is geschreven door de Maag Lever Darm Stichting
In samenwerking met:
Drs. Jeroen Jansen, MDL-arts
Dr. Alfons Geraedts, MDL-arts
Dr. Rob Ouwendijk, MDL-arts
Dr. Mark van Berge Henegouwen, GI-chirurg
Dr. Christianne Buskens, GI-chirurg
Laatst herzien:
2013
We informeren je graag zo goed, betrouwbaar en compleet mogelijk over spijsverteringsziekten en -klachten. Voor voorlichting en onderzoek naar spijsverteringsziekten zijn wij volledig afhankelijk van donateurs.
