Onderzoek naar de rol van darmwand bij het ontstaan en de behandeling van ontstekingsziekten van de darm: versterk de poortwachters! 

De darm heeft een belangrijke functie als ‘barrière’ tussen buiten en binnenwereld. Een verstoring in die barrièrefunctie speelt een rol bij het ontstaan en onderhouden van vele darmaandoeningen zoals IBD (de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa). Hierdoor kunnen schadelijke stoffen en bacteriën gemakkelijker de darm binnendringen en bijdragen aan het ontwikkelen of in standhouden van een ontsteking. Zo kan een verstoorde darmbarrière leiden tot periodes van actieve ziekte met veel klachten. 

Het is alleen nog niet geheel duidelijk welke mechanismen verantwoordelijk zijn voor een verstoorde darmbarrière bij IBD, hoe dit verschilt tussen patiënten en hoe dit beïnvloed kan worden door bijvoorbeeld medicijnen of bepaalde voedingsstoffen. Het was tot nu toe niet goed mogelijk om die verstoorde darmbarrière gedetailleerd te onderzoeken. Dit kwam doordat er maar beperkt onderzoek gedaan kan worden in de kleine stukjes weefsel die afgenomen worden tijdens een darmonderzoek, 

De onderzoekers gaan van patiënten met de ziekte van Crohn de stamcellen uit de darm halen om daarmee IBD–specifieke ‘mini-darmen’ te kweken. Op deze manier kunnen ze 1) de mechanismen ontrafelen die de barrièrefunctie verstoren en 2) veel verschillende stofjes testen die de barrièrefunctie kunnen versterken en 3) de ontdekkingen hierbij gebruiken voor het verbeteren van de behandeling van patiënten met de ziekte van Crohn. Hiermee kan uiteindelijk het ziektebeloop gunstig worden beïnvloed. 

In de afgelopen jaren is het gelukt om darmcellen te kweken in het laboratorium en te gebruiken als onderzoeksmodel om de barrièrefunctie te bestuderen. Dit model is verder verbeterd door gebruik te maken van menselijke stamcellen. Deze modellen bieden de onderzoekers de gelegenheid om in het laboratorium onderliggende oorzaken van verstoring van de darmbarrièrefunctie te onderzoeken. Ook kwam worden onderzocht hoe deze darmbarrière gunstig beïnvloed kan worden. De ‘mini darmen’ die uniek zijn per individu, bieden daardoor een mogelijkheid voor het testen van nieuwe behandelingen waarin de darmbarrièrefunctie is betrokken. 

De  ‘mini darmen’ zijn zeer waardevol bij het opsporen en verder ontrafelen van verstoringen in de darmbarrière. Hierdoor kan gezocht worden naar nieuwe aangrijpingspunten voor behandeling en de effecten hiervan. Dit zal bijdragen aan een meer gepersonaliseerde en kosteneffectieve behandeling van patiënten met IBD en patiënten met andere aandoeningen waarbij een verstoorde darmbarrière bijdraagt aan het ziektebeloop. 

In de meeste gevallen werven de onderzoekers hun eigen deelnemers. De meeste onderzoeken in onze database lopen al enige tijd of zijn afgerond. De onderzoekers hebben dan al voldoende patiënten gevonden voor het onderzoek. Je kunt je dat niet meer aanmelden. Over het algemeen werven de onderzoekers zelf nu eigen deelnemers. Als het onderzoek net is gestart is ons advies om de website van het ziekenhuis/instelling in de gaten te houden of contact op te nemen met op te nemen met de contactpersoon van het onderzoek. Dit staat op de site van de onderzoeksinstelling. 

Wij brengen geen patiënten in contact met de onderzoekers. Het contact dat wij hebben met de onderzoeker is inhoudelijk en verwijzen niet iemand door tenzij de onderzoekers dit hebben aangegeven. Dan is dit aangegeven in de bovenstaande tekst. 

Het uitvoeren van wetenschappelijk onderzoek is een ingewikkeld proces dat vaak meerdere jaren duurt. Wetenschappelijk onderzoek moet zorgvuldig uitgevoerd worden om uiteindelijk conclusies te kunnen trekken. Er bestaan veel verschillende type onderzoeken die allemaal weer zijn voor- en nadelen hebben. Uiteindelijk draagt ieder onderzoek bij aan het verhogen van de kennis over een bepaald onderwerp. Je hebt veel onderzoeken nodig om te kunnen zeggen dat iets betrouwbaar is. En het dus wetenschappelijk is bewezen. Daarom duurt het vaak ook lang voordat nieuwe een behandeling of bepaalde medicatie in de reguliere behandelingen toegepast kan worden.

In wetenschappelijk onderzoek zijn vaak proefpersonen nodig. Dit zijn gezonde mensen of patiënten die vrijwillig meewerken aan een onderzoek naar nieuwe behandelingen of medicijnen.

Deelname aan een wetenschappelijk onderzoek kan gunstig zijn omdat je bijvoorbeeld een nieuwe behandeling krijgt die de klachten kan verminderen of waardoor het mogelijk is om (sneller) beter te worden. Ook voor anderen is deelname waardevol omdat je een bijdrage levert aan onderzoek naar bijvoorbeeld nieuwe behandelingen. Er kunnen ook nadelen zitten aan deelname, zoals risico’s die je loopt omdat het een nieuwe behandeling betreft, eventuele bijwerkingen en de tijd en moeite die je erin stopt.

De Centrale Commissie Mensgebonden Onderzoek (CCMO) zorgt voor de bescherming van proefpersonen die deelnemen aan medisch-wetenschappelijk onderzoek. Op de website van CCMO kun je terecht voor alle belangrijke informatie met betrekking tot het meedoen aan onderzoek. 

Aanvullende informatie vind je op de website van Rijksoverheid 

Daarnaast kun je ook je behandelend arts vragen of hij/zij weet welke onderzoeken er op dit moment lopen voor de aandoening die je hebt. De arts kan je meer vertellen over meedoen aan wetenschappelijk onderzoek en welke onderzoeken mogelijk geschikt kunnen.