Nationaal bevolkingsonderzoek darmkanker: streven naar een hogere accuratesse van de screeningstest met fecale aminogrammen

Jaarlijks krijgen ruim 15.000 personen in Nederland te horen dat zij darmkanker hebben. Vaak is dit ontstaan vanuit een poliep in de darmwand. Het vroeg opsporen en verwijderen van deze poliepen verlaagt zowel de hoeveelheid nieuwe, jaarlijkse diagnoses van darmkanker als de sterftegevallen van darmkanker. Het bevolkingsonderzoek darmkanker (BVO) wordt in Nederland gebruikt om het risico op darmkanker in te schatten op basis van een ontlastingstest. Echter in bijna 30% van de gevallen is deze test fout-positief wat leidt tot het uitvoeren van onnodige kijkonderzoeken van de darm. Daarnaast mist deze test ongeveer 15% van de personen met darmkanker en ongeveer 50% van de personen met het voorstadium darmkanker poliepen.

Dit onderzoek heeft als doel de nauwkeurigheid van het huidige bevolkingsonderzoek te verbeteren. Dit willen ze doen door middel van een aanvullende test in de ontlasting.

Alle personen die via het bevolkingsonderzoek darmkanker (BVO) een afwijkende ontlastingtest hebben, worden gevraagd of ze willen deelnemen aan deze studie. In deze studie zal er een vragenlijst worden afgenomen met betrekking tot medicatiegebruik, leefstijl en buikklachten. Daarnaast zullen de deelnemers een potje ontlasting inleveren voordat er nog een aanvullend kijkonderzoek plaatsvindt.

Met al deze gegevens zullen de onderzoekers controleren of de aangetoonde specifieke eiwitten (aminogrammen) in de ontlasting verhoogd zijn in de aanwezigheid van darmkanker en voorstadium darmkanker poliepen. Daarnaast worden de uitslagen van de aminogrammen naast die van het huidige ontlastingstest in het BVO gelegd om de toegevoegde waarde voor het BVO te berekenen.

Als op basis van de studie de aminogrammen test een toegevoegde waarde blijkt te hebben voor het bevolkingsonderzoek, en daarmee de nauwkeurigheid verbeterd kan worden, zal het RIVM benaderd worden. Dan zal er een officiële kosten/baten studie gedaan moeten worden voordat de implementatie kan plaatsvinden.

In de meeste gevallen werven de onderzoekers hun eigen deelnemers. De meeste onderzoeken in onze database lopen al enige tijd of zijn afgerond. De onderzoekers hebben dan al voldoende patiënten gevonden voor het onderzoek. Je kunt je dat niet meer aanmelden. Over het algemeen werven de onderzoekers zelf nu eigen deelnemers. Als het onderzoek net is gestart is ons advies om de website van het ziekenhuis/instelling in de gaten te houden of contact op te nemen met op te nemen met de contactpersoon van het onderzoek. Dit staat op de site van de onderzoeksinstelling. 

Wij brengen geen patiënten in contact met de onderzoekers. Het contact dat wij hebben met de onderzoeker is inhoudelijk en verwijzen niet iemand door tenzij de onderzoekers dit hebben aangegeven. Dan is dit aangegeven in de bovenstaande tekst. 

Het uitvoeren van wetenschappelijk onderzoek is een ingewikkeld proces dat vaak meerdere jaren duurt. Wetenschappelijk onderzoek moet zorgvuldig uitgevoerd worden om uiteindelijk conclusies te kunnen trekken. Er bestaan veel verschillende type onderzoeken die allemaal weer zijn voor- en nadelen hebben. Uiteindelijk draagt ieder onderzoek bij aan het verhogen van de kennis over een bepaald onderwerp. Je hebt veel onderzoeken nodig om te kunnen zeggen dat iets betrouwbaar is. En het dus wetenschappelijk is bewezen. Daarom duurt het vaak ook lang voordat nieuwe een behandeling of bepaalde medicatie in de reguliere behandelingen toegepast kan worden.

In wetenschappelijk onderzoek zijn vaak proefpersonen nodig. Dit zijn gezonde mensen of patiënten die vrijwillig meewerken aan een onderzoek naar nieuwe behandelingen of medicijnen.

Deelname aan een wetenschappelijk onderzoek kan gunstig zijn omdat je bijvoorbeeld een nieuwe behandeling krijgt die de klachten kan verminderen of waardoor het mogelijk is om (sneller) beter te worden. Ook voor anderen is deelname waardevol omdat je een bijdrage levert aan onderzoek naar bijvoorbeeld nieuwe behandelingen. Er kunnen ook nadelen zitten aan deelname, zoals risico’s die je loopt omdat het een nieuwe behandeling betreft, eventuele bijwerkingen en de tijd en moeite die je erin stopt.

De Centrale Commissie Mensgebonden Onderzoek (CCMO) zorgt voor de bescherming van proefpersonen die deelnemen aan medisch-wetenschappelijk onderzoek. Op de website van CCMO kun je terecht voor alle belangrijke informatie met betrekking tot het meedoen aan onderzoek. 

Aanvullende informatie vind je op de website van Rijksoverheid 

Daarnaast kun je ook je behandelend arts vragen of hij/zij weet welke onderzoeken er op dit moment lopen voor de aandoening die je hebt. De arts kan je meer vertellen over meedoen aan wetenschappelijk onderzoek en welke onderzoeken mogelijk geschikt kunnen.