Wat is het?

Kanker van de tong is een kwaadaardige zwelling van de tong. De tong heeft in onze mondholte een belangrijke functie bij het slikken, praten en proeven.

Synoniemen:

  • Tongkanker
  • Tongcarcinoom

Hoe herken ik het?

De belangrijkste oorzaken voor het ontstaan van tongkanker zijn alcohol- en tabaksgebruik. Daarnaast lijkt een slechte mondhygiëne of een slecht passend kunstgebit of prothese de kans op tumoren op de tong en in de mondholte te vergroten.

Het is nog onduidelijk of erfelijkheid een rol speelt bij kanker van de tong. Mogelijk is er sprake van aanleg. Dat wil zeggen dat sommige mensen (families) gevoeliger zijn voor bovenstaande risicofactoren dan andere mensen.

Diagnose van kanker van de tong

Voordat de diagnose tongkanker gesteld kan worden, vindt een aantal onderzoeken plaats.

Eerste onderzoek
In eerste instantie zal de huisarts of tandarts onderzoek doen door middel van inspectie van de mond en keelholte. Wanneer het bultje of zweertje niet geneest, zal de huisarts je doorverwijzen naar een specialist (een KNO-arts of een kaakchirurg).

Weefselonderzoek
Door goed te kijken en te voelen kan de arts al veel informatie krijgen. Om met zekerheid vast te stellen of de tumor goedaardig of kwaadaardig is, moet de arts een klein stukje weefsel uit de tumor wegnemen. Dit wordt een bioptie genoemd. Het stukje weefsel (een biopt) wordt vervolgens onder de microscoop onderzocht. Als er sprake is van kwaadaardige tumor (kanker) is verder onderzoek noodzakelijk.

Beeldvormend onderzoek
Wanneer tongkanker is vastgesteld, is verder onderzoek noodzakelijk. Door middel van beeldvormend onderzoek kijkt de arts of uitzaaiingen naar de lymfeklieren en/of andere lichaamsdelen. Dit kan gebeuren door een röntgenonderzoek zoals een CT-scan of een echografie (echo). De arts kan ook een MRI-scan laten doen.

Klachten bij kanker van de tong

Tumoren op de tong beginnen vaak als een zwelling of zweertje. Dit kan pijnlijk zijn maar het hoeft niet. Wanneer zo'n bultje of zweertje na drie weken niet geneest, is het verstandig om naar de huisarts te gaan. De huisarts kan inschatten of er reden is voor verder onderzoek. Klachten die voorkomen zijn pijn bij eten, slikken en/of praten. De pijn kan uitstralen naar de hals, kaken en oren. Ook een slechte adem kan voorkomen.

Hoe gaat het verder?

Tumoren van de tong worden bestraald en/of operatief verwijderd. Bij kleine tumoren is bestraling soms voldoende en bij grote tumoren vindt vaak een combinatie van de behandelingen plaats.

Operatie
Tijdens een operatie verwijdert de chirurg de tumor en een randje van het gezonde, omliggende weefsel. Meestal werkt de chirurg nauw samen met een KNO-arts. Bij enkele patiënten worden ook de lymfeklieren in de hals verwijderd. Hierdoor is de kans op uitzaaiingen kleiner. De lymfeklieren worden vervolgens in het laboratorium onderzocht op kwaadaardige cellen.

Bestraling
Bestraling (radiotherapie) is een behandeling waarbij kankercellen vernietigd worden door radioactieve straling. Deze straling wordt zo precies mogelijk gericht op de tumor. Toch kunnen ook omliggende gezonde cellen beschadigd raken. Gezonde cellen herstellen zich over het algemeen beter dan kankercellen. Bestraling bij tongkanker kan alleen of in combinatie met een operatie plaatsvinden. In het laatste geval gebeurt het meestal om de kans te verkleinen dat de tumor terugkomt. Bestraling bij tongkanker gebeurt meestal inwendig dus van binnenuit.

Na de behandeling
In de meeste gevallen blijft de functie van de tong na de behandeling intact. Als je moeite hebt met praten of slikken, kan de arts je doorverwijzen naar een logopedist.  

Wat kan ik doen?

Tips en adviezen bij kanker van de tong

Een goede mondverzorging is erg belangrijk om aantasting van het gebit, tandvlees en mondslijmvlies te voorkomen. Daarnaast is mondverzorging extra belangrijk voor patiënten met tongkanker die bestraald worden. Voor tips en adviezen kunnen patiënten terecht bij hun behandelend arts maar ook bij de tandarts en/of mondhygiënist.

    • Veel mensen hebben na de behandeling (tijdelijk) last van klachten tijdens het eten. Ook een verminderde eetlust en een verminderde smaak kunnen voorkomen. Dit is erg vervelend omdat eten niet alleen noodzakelijk is maar ook een sociale functie heeft. Onderstaande tips kunnen helpen om de klachten te verminderen. Je kunt ook altijd persoonlijk advies vragen aan een diëtist. Een diëtist kan helpen bij het samenstellen van gemakkelijk eetbare en toch smakelijke en gevarieerde maaltijden.

      • Slikproblemen
        Vervang brood door pap, vla, yoghurt of drinkontbijt. Pastagerechten (met saus) zijn vaak gemakkelijk door te slikken evenals vis en eieren. Een logopedist kan je helpen als je problemen hebt met de slikreflex na een operatie.
      • Moeilijkheden met kauwen
        Eet brood zonder korsten met zacht beleg of gebruik yoghurt, vla, pap, eieren of drinkontbijt. Kies voor kip of vis in plaats van rundvlees en varkensvlees. Het pureren of fijnstampen van voedsel vergemakkelijkt het kauwen. Wees voorzichtig met het overstappen naar volledig vloeibare voeding omdat kauwen belangrijk is voor de speekselproductie en het bovendien de smaak bevordert.
      • Pijnlijke of geïrriteerde mondholte
        Vermijd ijskoude of erg warme gerechten en dranken. In sommige gevallen kunnen ijskoude dranken overigens wel een verdovend effect hebben. Producten met een erg zoute of zure smaak kunnen klachten verergeren evenals scherpe kruiden en heel harde voedingsmiddelen. Een goede mondhygiëne is erg belangrijk om irritaties te voorkomen en te verminderen.
      • Droge mond
        Drinken bij het eten kan helpen om voedsel weg te spoelen. Het kauwen van kauwgom kan de speekselklieren stimuleren. Eventueel kan de huisarts medicijnen voorschrijven die de vorming van speeksel bevorderen. Bij de apotheek kan je kunstspeeksel of een waterverstuiver krijgen.

Kanker.nl

Kanker.nl is de centrale plek voor alle informatie over kanker. Ook is er een community waarin je veilig anderen kan ontmoeten en tips en ervaringen met elkaar delen. Heb je een persoonlijke vraag? Die kun je via de telefoon of chat stellen aan de voorlichters van kanker.nl óf aan een van de professionals. Daarnaast biedt kanker.nl een overzicht van hulpverleners bij jou in de buurt en handige tools om zelf mee aan de slag te gaan.

Colofon

Deze informatie is geschreven door de Maag Lever Darm Stichting

In samenwerking met:
Drs. Jeroen Jansen, MDL-arts
Dr. Alfons Geraedts, MDL-arts
Dr. Rob Ouwendijk, MDL-arts
Dr. Mark  van Berge Henegouwen, GI-chirurg
Dr. Christianne Buskens, GI-chirurg


Laatst herzien:
2013

We houden je graag op de hoogte

We informeren je graag zo goed, betrouwbaar en compleet mogelijk over spijsverteringsziekten en -klachten. Voor voorlichting en onderzoek naar spijsverteringsziekten zijn wij volledig afhankelijk van donateurs.

Doneer aan de Maag Lever Darm Stichting

Al 0 donateurs steunden vandaag een gezonde spijsvertering voor iedereen.

ANBI logo CBF logo Privacy Waarborg logo ANBI/RSIN nr: 007247849
Doneer