Jouw donatie maakt het verschil

Wij bieden betrouwbare informatie en maken onderzoek mogelijk. Steun ons werk.

Jouw donatie maakt het verschil

Steun betrouwbare informatie en onderzoek.

CoeliakieWat is het?

Coeliakie (spreek uit: seuliakíé) is een auto-immuunziekte. Het lichaam is overgevoelig voor gluten. Het veroorzaakt een ontstekingsreactie in het darmslijmvlies. De darmvlokken raken daardoor beschadigd.

Gluten is een eiwit dat voorkomt in tarwe, rogge, gerst, spelt en kamut. Ook is haver vaak besmet met gluten en wordt daardoor meestal niet verdragen door mensen met coeliakie. Het eten van gluten veroorzaakt een beschadiging van het slijmvlies van de dunne darm.

De darmvlokken raken beschadigd als deze regelmatig in aanraking komen met gluten. Op den duur kan de darmwand door contact met gluten ernstig beschadigd raken en zijn er geen darmvlokken meer over. Het oppervlak van de dunne darm is dan glad en te klein geworden. Hierdoor kunnen voedingsstoffen minder goed opgenomen worden. Het gevolg is dat men een tekort krijgt aan vitaminen en mineralen en in gewicht afneemt. Hierdoor ontstaan allerlei klachten in het lichaam

Coeliakie is een auto-immuunziekte. Je afweersysteem ziet gluten als gevaar en maakt antistoffen aan die je eigen darmcellen aanvallen. Dit leidt tot een ontstekingsreactie. Zodra je gluten eet raakt het slijmvlies van de dunne darm beschadigd.

Lees ook

Ziekten van de tong

Coeliakie is de meest voorkomende voedselintolerantie in de westerse wereld. Op dit moment zijn er ongeveer 25.000 mensen in Nederland bij wie coeliakie is vastgesteld. Het werkelijke aantal mensen met coeliakie is waarschijnlijk veel hoger omdat de klachten niet altijd direct herkend worden. Coeliakie komt twee keer zo vaak voor bij vrouwen als bij mannen.

De diagnose coeliakie kan op verschillende leeftijden worden gesteld. Meestal gebeurt dit bij kinderen maar ook steeds vaker bij volwassenen tussen de twintig en veertig jaar. Het is onduidelijk of deze volwassenen mogelijk al langere tijd coeliakie hebben, misschien zonder hevige klachten, of dat de aandoening op latere leeftijd is ontstaan.

Naast coeliakie kan er ook sprake zijn van dermatitis herpetiformis of refractaire coeliakie:

Dermatitis herpetiformis

Sommige mensen met coeliakie hebben ook last van een chronische huidaandoening waarbij vooral jeuk voorkomt. Deze huidaandoening (Dermatitis herpetiformis, ook wel bekend als de ziekte van Dühring) wordt veroorzaakt door een overgevoeligheid voor gluten. Niet alle coeliakiepatiënten hebben hier last van.

Refractaire coeliakie

Ondanks het volgen van een glutenvrij dieet komt het voor dat de klachten bij sommige coeliakiepatiënten niet verminderen. In een aantal gevallen worden de klachten zelfs erger. Na onderzoek blijkt de darmwand ook niet hersteld. Dit kan het geval zijn bij refractaire coeliakie. Refractaire coeliakie is een erg zeldzame vorm van coeliakie. Het komt vooral voor als de diagnose pas op latere leeftijd, na het vijftigste jaar, is gesteld. Bij sommige van deze patiënten kan er een tumor in de dunne darm ontstaan. Patiënten met refractaire coeliakie moeten daarom regelmatig door een MDL-arts worden onderzocht.

Oorzaak van coeliakie

De precieze oorzaak van coeliakie is nog onbekend. Wel is duidelijk dat erfelijkheid een rol speelt. Waarschijnlijk wordt coeliakie veroorzaakt door een combinatie van genetische (erfelijke) en omgevingsfactoren.

Als één van de ouders coeliakie heeft, heeft elk kind een verhoogde kans van vijf tot tien procent op coeliakie. Maar er zijn ook veel coeliakiepatiënten die geen familieleden hebben met de ziekte.

Samenwerken om coeliakie te voorkomen

De Maag Lever Darm Stichting (MLDS), Nederlandse Coeliakie Vereniging (NCV) én landelijke coeliakieartsen en -onderzoekers bundelen hun krachten met maar één doel: grip krijgen op coeliakie. Zodat we coeliakie in de toekomst kunnen voorkomen, en op korte termijn al verbetering voor vele patiënten bereiken.
Lees hier meer over deze samenwerking.

Help je mee?

Kom in actie

Laat je sponsoren tijdens een sportieve uitdaging of verkoop je eigen werk.

kom in actie

Doneer online

Doneer direct online voor meer onderzoek naar coeliakie.

doneer

Colofon

Deze informatie is geschreven door de Maag Lever Darm Stichting samen met experts.