Wat is het?

Vetdiarree (Steatorroe of Steatorrhoea) kan een op zichzelf staande klacht zijn. Er is dan geen oorzaak aan te wijzen en we spreken in dat geval van idiopathische vetdiarree. Maar vetdiarree kan ook voorkomen als klacht bij een andere aandoening van de spijsvertering. Dan heet het secundaire vetdiarree.

Hoe herken ik het?

Vetdiarree is een vettige en dunne ontlasting. Bij vetdiarree zitten er meer vetten in de ontlasting dan normaal. Vaak blijft deze ontlasting drijven in de wc-pot en/of plakken aan de wc-rand. De ontlasting stinkt meer dan normaal en is wat licht gekleurd.

Oorzaken

  • Vetdiarree kan ontstaan wanneer vetten niet goed verteerd worden. Voor die vertering zijn galvloeistof en alvleeskliersappen nodig. Galvloeistof wordt door de lever gemaakt en via de galwegen komt het in de dunne darm terecht. Ook de alvleesklier maakt sappen aan die in de dunne darm terecht komen. Wanneer de vetvertering niet goed gaat, kan dit komen door te weinig galvloeistof of alvleeskliersap. Dit kan het gevolg zijn van een aandoening aan de lever, galwegen of alvleesklier.
  • Vetdiarree kan ook komen doordat de dunne darmwand het vet onvoldoende opneemt. Bijvoorbeeld als de dunne darmwand beschadigd is door een darmaandoening zoals de ziekte van Crohn of coeliakie. Als voedingsstoffen niet goed worden opgenomen, spreken we ook wel van malabsorptie. Wanneer iemand last heeft van malabsorptie is er vaak ook sprake van gewichtsverlies (zonder duidelijke reden). En ondanks een gezond dieet heeft iemand dan ook vaak een tekort aan voedingsstoffen.
  • Als voeding te snel door de darmen gaat, kan een vettige ontlasting ontstaan. Er zijn verschillende factoren die invloed hebben op hoe snel het voedsel in de darm voorbijgaat. Zo kan stress of een darmaandoening als lactose-intolerantie of het Prikkelbare Darm Syndroom de snelheid verhogen.
  • Wanneer een behoorlijk deel van de dunne darm verwijderd is, kan vet minder goed worden opgenomen. De dunne darm is vijf tot zes meter lang. Bij de meeste mensen ontstaan er weinig tot geen klachten als een deel van hun dunne darm tijdens een operatie verwijderd wordt. Wanneer slechts 50 tot 100 cm dunne darm overblijft, kunnen klachten ontstaan doordat voedingsstoffen minder goed worden opgenomen. Een dunne darm die zoveel is ingekort wordt een ‘short bowel’ genoemd.

Diagnose van vetdiarree

Door middel van laboratoriumonderzoek van de ontlasting kan het vetgehalte in je ontlasting gemeten worden. Wanneer je ontlasting van meerdere dagen een hoger vetgehalte heeft dan normaal, is er sprake van vetdiarree. Ook kan met de ontlasting getest worden of de alvleesklier voldoende verteringsappen maakt. Dit onderzoek is in het ziekenhuis.

Als je naast vetdiarree ook last hebt van gewichtsverlies (zonder duidelijke reden) en vermoeidheid (ondanks een gezond dieet), kan dat wijzen op malabsorptie. Malabsorptie is een verstoorde opname van voedingsstoffen waardoor tekorten ontstaan en op den duur vermoeidheid. Door middel van bloedonderzoek naar verschillende vitamines en voedingsstoffen kan een arts uitzoeken of je last hebt van malabsorptie. Daarna zal verder onderzoek van de dunne darm moeten aantonen waarom je sprake hebt van malabsorptie.

Hoe gaat het verder?

De behandeling is afhankelijk van de oorzaak. Wanneer een aandoening aan de dunne darm de oorzaak is, moet deze behandeld worden. Hetzelfde geldt voor galstenen of een aandoening aan de lever, galwegen of alvleesklier.

In sommige gevallen is het raadzaam om de inname van vet te minderen. Dit hangt af van de oorzaak van de klachten. Als gevolg van de vetdiarree kan je een tekort krijgen aan calcium en de in vet oplosbare vitamines (A, D, E en K). Deze vitamines kunnen niet goed meer opgenomen worden doordat vet niet goed verteerd wordt. Een diëtist kan uitgebreid voedingsadvies geven dat aansluit bij een bepaalde diagnose. Bij tekorten aan vitamines en mineralen helpt de diëtist je bij een volwaardig voedingspatroon.

Wat kan ik doen?

Tips en adviezen bij vetdiarree

  • Zorg voor een vezelrijk, gezond en een gevarieerd voedingspatroon.
    • Wanneer de vetdiarree aan blijft houden, ondanks een gezonde voeding, is het verstandig om naar je huisarts te gaan. Meer weten over gezonde voeding, kijk dan hier.

  • Praat met de huisarts
    • Wanneer je behalve vetdiarree ook last hebt van andere klachten, raden wij je in ieder geval aan om contact op te nemen met je huisarts.

Colofon

Deze informatie is geschreven door de Maag Lever Darm Stichting.

In samenwerking met:
Nederlandse Vereniging van Maag-Darm-Leverartsen (NVMDL)
Dr. Rachel van Eijk, MDL-arts, DC Klinieken Breda (NVMDL)
Sophie Gray, AIOS MDL, Rijnstate (NVMDL)
Sacha Visser, diëtist gespecialiseerd in darmproblematiek en voedselovergevoeligheid

Laatst herzien:
mei 2023

We houden je graag op de hoogte

We informeren je graag zo goed, betrouwbaar en compleet mogelijk over spijsverteringsziekten en -klachten. Voor voorlichting en onderzoek naar spijsverteringsziekten zijn wij volledig afhankelijk van donateurs.

Doneer aan de Maag Lever Darm Stichting

Al 0 donateurs steunden vandaag een gezonde spijsvertering voor iedereen.

ANBI logo CBF logo Privacy Waarborg logo ANBI/RSIN nr: 007247849
Doneer